Onze netwerpexpert zet voor u alles op een rijtje
Toepasselijk recht op
nalatenschappen
Vanaf augustus 2015 treedt een nieuwe Europese
regelgeving in voege die zegt dat het wettelijk erfrecht van een EU-burger in
principe bepaald wordt door het nationale recht van de lidstaat waar de
overledene resident was aan het einde van zijn of haar leven. Tezelfdertijd
wordt bepaald dat iemand met een andere nationaliteit dan die van het land van
residentie ook altijd de toepassing van zijn nationale recht kan vragen. Hij of
zij moet dit dan wel uitdrukkelijk kenbaar maken en dus een rechtskeuze doen.
Indien
u, als Belg of Nederlander, dus resident bent in Spanje, betekent dit dat vanaf
augustus 2015 het Spaanse erfrecht automatisch op uw nalatenschap zal van
toepassing zijn. U heeft wel de mogelijkheid om alsnog te kiezen voor het
Belgische of Nederlandse recht, maar dan moet u die keuze uitdrukkelijk doen in
een testament.
Maakt
het een verschil, het Spaanse of Belgische recht?
Kort
geschetst, is de Spaanse wettelijke erfregeling de volgende (bron: website
Europese Commissie):
- Indien
de overledene ongehuwd was en geen kinderen had, dan erven de ouders. Bij
afwezigheid van ouders erven de broers en zusters; bij afwezigheid van
broers en zusters erven de neven; bij afwezigheid van neven erven de
kozijns, en bij afwezigheid van kozijns erft de staat.
- Indien
de overledene ongehuwd was, maar kinderen had, dan worden deze erfgenaam
in gelijke delen.
- Indien
de overledene een echtgenoot, maar geen kinderen achterlaat, dan wordt de
langstlevende echtgenoot de enige erfgenaam bij afwezigheid van
descendenten en ascendenten van de overledene.
- Indien
de overledene een echtgenoot en kinderen achterlaat, dan worden deze
erfgenaam in gelijke delen. Maar bovendien krijgt de langstlevende
echtgenoot het vruchtgebruik van 1/3 van de nalatenschap. De kinderen
erven de rest in gelijke delen. Het deel van een vooraf reeds overleden
kind wordt toegewezen aan zijn afstammelingen bij staken
(plaatsvervulling).
In
vele gevallen is deze regeling zowat dezelfde als deze die geldt volgens het
Belgische recht, maar er zijn in een aantal gevallen ook belangrijke verschillen.
Zo
bijvoorbeeld in het geval van een overledene die een echtgenoot of echtgenote
achterlaat, en ook kinderen heeft. Volgens het Belgische erfrecht gaat het
vruchtgebruik van de gehele nalatenschap naar de langstlevende, terwijl dit
volgens het Spaanse recht niet het geval is. In het Spaans recht krijgen de
kinderen ook een stuk vruchtgebruik en moeten zij bijvoorbeeld uitdrukkelijke
akkoord gaan met het vruchtgebruik van de gezinswoning voor de overblijvende
echtgenoot.
Ook
indien u een testament heeft, kan het een verschil uitmaken. In Spanje en
België gelden immers andere minima, of wettelijke reserves, voor de kinderen of
de langstlevende echtgenoot. Wanneer u één ervan wil bevoordelen of een minimum
nalaten, kan een rechtskeuze voor het ene of het andere land een verschil
uitmaken.
Vanaf
augustus 2015 wordt dus automatisch de Spaanse regeling van kracht voor Spaanse
residenten. U dient goed na te gaan of deze regeling aan uw verwachtingen
voldoet. Mocht u dit wensen, dan kan u deze Spaanse regeling opzij schuiven
door te kiezen voor het Belgische (of Nederlandse) recht en deze keuze
uitdrukkelijk kenbaar maken in een Spaans testament.
Mocht
u van mening zijn dat dit, in uw situatie, nuttig zou kunnen zijn, dan raden
wij u aan contact op te nemen met een professionele dienstverlener die u
hierover kan informeren en die u kan bijstaan bij de opmaak van dergelijk
Spaans notariëel testament.
Successie- en schenkingsrechten
Er
zijn in de pers verschillende artikelen verschenen over het feit dat nalatenschappen
of schenkingen van onroerend goed in Spanje (bijna) volledig vrij van
belastingen zouden zijn geworden.
Dit
bericht verdient enige nuancering.
De
Spaanse belastingen op schenkingen of erfenissen zijn niet “afgeschaft”. Spanje
is door Europa wel op de vingers getikt omwille van het feit dat bepaalde
vrijstellingen en kortingen op successie – of schenkingsbelastingen vroeger wél
werden toegekend aan wie in Spanje resident was, maar niet aan wie hier geen
resident was. Spanje heeft nu zijn wetgeving in die zin moeten aanpassen, zodat
iedereen gelijk behandeld wordt en iedereen dezelfde belastingen zal betalen.
Deze
belastingen worden geheven door de Comunidades en verschillen dus van regio tot
regio. Wel is het nu zo dat deze plaatselijke vrijstellingen en kortingen ook
van toepassing zijn voor niet- residenten. Daardoor kan het inderdaad in
bepaalde gevallen zo zijn dat er geen schenkingsrechten moeten betaald worden,
maar dit hangt dus eerst en vooral af van het de concrete regio waarin het
onroerend goed zich bevindt en vervolgens uiteraard ook van de waarde ervan en
welke waarde aan welke begunstigde of erfgenaam wordt overgedragen.
In
de Comunidad Valenciana is het alvast niet zo dat schenken of erven helemaal
zonder belastingen kan gebeuren, wat het ook nooit is geweest. Er moet, vanaf
een bepaalde drempel, wel degelijk nog steeds belasting betaald worden, maar
dus wel aan hetzelfde tarief als dat van de residenten.
Overigens
is het ook zo dat, wanneer u in de afgelopen jaren (fiscale verjaringstermijn)
teveel schenkings- of successierechten zou hebben betaald, u eventueel een
terugvordering kan aanvragen.
Francis Scheirs (El Premio) Telefoon 0034 674 86 07 97
Avenida Mediterraneo 204, 2° 1 Skype elpremio1
03725 Teulada E-mail: francis@elpremio.es
Prov. Alicante España. Website: www.elpremio.es
